Kolven: de basis!

Wat betekent kolven?

Melk afkolven betekent dat je melk uit je borst knijpt zodat je het kunt bewaren en later aan je baby kunt geven.

Je kunt melk afkolven als:

• Je weg moet zijn bijvoorbeeld omdat je weer aan het werk gaat;
• Jouw borsten oncomfortabel vol voelen (gezwollen);
• Jouw baby niet goed kan aanleggen of zuigen, maar je wilt wel heel graag je baby voeden met jouw moedermelk;
• Jouw partner gaat helpen met het voeden van jullie baby
• Je wilt je melkproductie stimuleren

Hoe kan ik moedermelk afkolven? 

Je kunt melk met de hand of met behulp van een borstkolf afkolven. Hoe vaak je melk afkolft hangt af van de reden waarom je het graag wilt doen.Soms duurt het even voordat je melk begint te stromen.  

• Installeer je in een rustige kamer, op een plek waar je je comfortabel bij voelt;      
• Zorg dat je al de benodigdheden bij je hebt zodat je niet tussendoor hoeft op te staan;     
• Was je handen voordat je begint;      
• Werk met schoon en steriel materiaal;     
• Masseer je borsten en tepels, dit vergemakkelijkt het toeschieten van de melk;     
• Als het niet meteen op gang komt, kijk naar een foto of filmpje van je baby. Dit is ook een goede stimulans;
• Maak je je geen zorgen als er maar een paar druppels melk komen. Dit is normaal in het begin. 

Moedermelk met de hand afkolven 

Sommige mama’s vinden het gemakkelijker om melk met de hand af te kolven, vooral in de eerste dagen of weken. Het betekent dat je kunt kolven zonder dat je een pomp of elektriciteit nodig hebt.

Door met de hand af te kolven, kun je melk aanmoedigen om uit een bepaald deel van je borsten te stromen. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn als een van de melkkanalen in jouw borsten verstopt raakt.

Houd een gesteriliseerde zuigfles of -container onder je borst om de melk op te vangen. 

Volg onderstaande stappen:      

• Was je handen voordat je begint met zeep en warm water      
• Houd iets schoons klaar om de melk op te vangen      
• Houd je borst met één hand vast en vorm met je andere hand een “C” -vorm met je wijsvinger en duim      
• Knijp zachtjes, waarbij je je vinger en duim een paar centimeter van je tepel afhoudt, net buiten het donkere gebied eromheen (tepelhof). Knijp niet in de tepel zelf, want dan kan deze pijnlijk worden. Dit mag geen pijn doen.      
• Laat de druk los, herhaal dan en bouw een ritme op. Probeer je vingers niet over de huid te laten glijden      
• Er zouden druppels moeten verschijnen, en daarna begint je melk te stromen      
• Als er geen druppels verschijnen, probeer dan je vinger en duim een beetje te bewegen, maar vermijd het donkere gebied bij je tepel      
• Beweeg je vingers naar een ander deel van je borst als de stroom niet genoeg op gang komt      
• Als de stroom van de ene borst is vertraagd, wissel dan over naar de andere borst. Blijf van borsten wisselen totdat je melk heel langzaam druppelt of helemaal stopt      
• Zet dan je opgevangen melk zo snel mogelijk in de koelkast (het liefst helemaal achter in de koelkast).  

Melk afkolven met een borstkolf 

Er zijn twee verschillende soorten borstkolven: handmatig (handbediend) en elektrisch. 

Vraag altijd om advies bij een lactatiekundige want er zijn verschillende pompen en het fijnste is als je een aantal zou kunnen proberen om te achterhalen wat jij het fijnste vindt. 

1.Handkolf

• Deze kolf bedien je met de hand. Wat zijn de voordelen?      
• De prijs is veel lager dan een elektrische variant      
• Je hebt geen stroom nodig      
• Je bepaalt zelf het tempo      
• Je kan het makkelijk overal meenemen (ze zijn licht en klein)      
• Je kan het overal gebruiken      
• Een handkolf is stil.

Kijk hier de natuurlijke handkolf van Haakaa gemaakt van 100% Siliconen

2. Elektrische kolf

• Deze kolf doet al het werk. Wat zijn de voordelen?      
• Je kunt enkelzijdig of dubbelzijdig kolven (bij dubbelzijdig kan het melkproductie stimuleren)      
• Je kunt tijdens het elektrische kolven iets anders doen, zoals tv kijken, lezen etc.      

Gaat sneller dan handkolven (door snellere tempo) Bij sommige elektrische pompen kan de zuigkracht worden gewijzigd. Bouw langzaam op. Het onmiddellijk op hoog zetten van de kracht kan pijnlijk zijn of uw tepel beschadigen. Bij een aantal is het ook mogelijk verschillende trechterafmetingen te bepalen (het deel dat over uw tepel gaat) zodat ze goed passen over de tepelhof. Let wel: de pomp mag nooit blauwe plekken veroorzaken of je tepels vastgrijpen wanneer deze in de trechter wordt gezogen. Zorg er altijd voor dat de pomp en de opvanger schoon en gesteriliseerd zijn voordat je ze gebruikt.  

Hoe vaak moet ik kolven en hoelang?

Als je probeert je melkvoorraad op te bouwen, pomp dan tussen de voedingssessies door als je bij je baby bent.

Als je op het werk kolft, probeer dan volgens hetzelfde schema te kolven als de voedingen van je baby thuis, zodat je melkvoorraad sterk blijft en in lijn blijft met de behoefte van de baby, meestal elke drie tot vier uur.

Probeer om 15 tot 20 minuten aan de pomp te besteden om een goede hoeveelheid moedermelk op te vangen (sommige vrouwen hebben 30 minuten of meer nodig met de pomp, vooral in de vroege dagen). Zorg ervoor dat je de borstpomp of borstkolf na elk gebruik schoonmaakt.

Wat is het beste afkolf- en borstvoedingsschema?

De beste tijd om te kolven hangt volledig af van wat voor jou werk. Het beste is wanneer je borsten normaal gesproken vol zijn.

De beste schema is dezelfde schema is volgens de behoefte van je baby. Dat is meestal ongeveer om de 3 uur.

Als je thuis kolft om melk in te slaan of om je voorraad aan te vullen, probeer dan ongeveer een uur na de borstvoedingssessie van je baby te kolven. Je borsten zijn van nature eerder op de dag voller, dus de ochtend is een goed moment om meer melk te halen.

Op dagen dat je bij je baby bent, plan een afkolfsessie ongeveer een uur nadat je borstvoeding hebt gegeven en minstens een uur voordat je de volgende borstvoeding geeft – meer vraag betekent meer aanbod.

Overbelast jezelf niet! Pompen tussen elke borstvoedingssessie of tussen de nachtelijke voedingen, zal je gewoon uitputten … wat op zijn beurt je melkvoorraad kan verminderen. Een vicieuze cirkel dus.

Kies vooral wat voor jou prettig voelt:

• Sommige moeders kunnen uit de ene borst kolven terwijl de baby aan de andere borst borstvoeding geeft. Zolang de baby haar één borst vult, is dit een tijdbesparende manier om een voorraad melk op te bouwen en tegelijkertijd ervoor te zorgen dat beide borsten worden geleegd.
• Je kunt ook aan het einde van de voedingen kolven om er zeker van te zijn dat elke druppel moedermelk wordt opgevangen (veel moeders vinden het gemakkelijker om na het voeden af te kolven met een handkolf in plaats van een elektrische pomp).

Als de voeding behoefte van je baby is veranderd van om de 3uur naar om de 4uur, kun je ook proberen om de twee uur tussen de voedingen door te kolven. Als je dit doet, word je melkproductie vergroot en krijg je voldoende moedermelk op voorraad.

De tijdstippen die je het beste kan vermijden zijn laat in de middag of vroeg in de avond. Dit zijn de momenten waarbij de melkvoorraad waarschijnlijk het laagst is. Dit komt voornamelijk door uitputting door eerdere sessies op de dag.

Hoe je je borstkolf reinigt

Volg altijd de instructies van de fabrikant om de onderdelen schoon te maken. Heb je ze niet bij de hand? Volg dan onderstaande basis:

Het is belangrijk om je pomp na elk gebruik schoon te maken om ervoor te zorgen dat ziektekiemen zich niet gaan vermenigvuldigen en uw kleintje besmetten. Was daarom alle pomponderdelen die in contact zijn geweest met de borst en/of moedermelk met zeep en warm water. Schrob ze met een schoonmaakborstel en spoel ze goed af onder stromend water.

Gebruik bij het wassen met de hand een schone wasbak – niet de gootsteen – die alleen wordt gebruikt voor het wassen van babyvoedingstoestellen. Zet de onderdelen van de pomp niet in de gootsteen. Laat de onderdelen aan de lucht drogen en berg de onderdelen pas op als ze helemaal droog zijn.

Als de onderdelen van je borstkolven vaatwasmachinebestendig zijn, plaats ze dan in het bovenste rek van een vaatwasser en zet het op een warmwater- en verwarmde droogcyclus.

Hoe kan ik het beste moedermelk bewaren? 

Je kunt moedermelk bewaren in een gesteriliseerde container of in speciale bewaarzakken voor moedermelk.      

• Je kan moedermelk tot 8 dagen in de koelkast bij 4 ° C of lager bewaren      
• Wil je het invriezen, doe dit dan binnen 24uur na het kolven in de vriezer. Reserveer daarvoor een aparte lade. Deze kun je dan tot 6 maanden bewaren.

Bij het invriezen, volg onderstaande stappen:      

• Geef een label aan elk zakje met de kolfdatum      
• Maak kleine porties, tussen 50 en 100ml. Dit voorkomt verspilling.

Voor het ontdooien van bevroren moedermelk, volg onderstaande stappen:      

• Het is het beste om bevroren moedermelk langzaam in de koelkast te ontdooien voordat je deze aan je baby geeft      
• Als je het meteen nodig hebt, kun je het ontdooien door het in een kan met warm water te doen of onder stromend warm water te houden     
• Als het eenmaal ontdooid is, schud je het zachtjes als het is gescheiden     
• Gebruik het meteen. Melk die ontdooid is niet opnieuw invriezen      
• Zodra je baby genoeg gedronken heeft, moet deze binnen 1 uur worden gebruikt en alles wat daarna overblijft, moet helaas worden weggegooid.